ارزیابی کانسار پلی متالیک خارستان(تفتان)از دیدگاه تحولات بافتی مترتب بر کانه زایی(فلزات پایه و گرانبها)

منطقه خارستان مرکزی در بخش جنوب شرقی ایران در زون نهبندان – خاش و در 109 کیلومتری جنوب – جنوب شرق زاهدان و در شمال غربی کوه آتشفشانی تفتان قرار گرفته است.براساس مطالعات پتروژنز و پتروگرافی،سنگ های منطقه اغلب از نوع آتشفشانی اسیدی تا حد واسط شامل داسیت،ریولیت،ریوداسیت،آندزیت و ترم های حد واسط این سنگ ها می باشند که دارای بافت میکروگرانولار تا پورفیری می باشند. دگرسانی های سیلیسی،فیلیک،آرژیلیک و پروپیلیتیک به همراه زون های گوسان در محدوده مورد مطالعه از گسترش قابل ملاحظه ای برخوردارند که دارای روند شرقی – غربی و تا حدودی متمایل به شمال غرب هستند،در بین این دگرسانی ها،دگرسانی سیلیسی و آرژیلیک از گسترش وسیع تری در ناحیه برخوردار بوده که دگرسانی سیلیسی به دو شکل کلاهک های سیلیسی و زون های سیلیسی مشاهده می شود. مطالعه میانبارهای سیال موید حضور فرآیندهای ماگمایی – گرمابی با وضعیت ترمودینامیکی حاکم بر سامانه اپی ترمال داغ است که ظاهراً بدلیل بالا بودن فشار محیط مانع از گسترش زون جوشش گردیده و توزیع ژئوشیمیایی عناصر تیپومورفیک متاثر از کانه زایی پیش از رخساره آدولاریایی است. نتایج حاصل از آنالیزهای انجام شده بر روی نمونه های سنگی ناحیه خارستان مرکزی،آنومالی هایی از عناصر cr,ni,zn,pb,cu را نشان می دهد که عیار این عناصر در رخنمون های سطحی،کمتر از عیار بدست آمده از مغزه های حفاری است. توالی کانه های کانسار پلی متالیک خارستان شامل کانی های سولفیدی اولیه و ثانویه مس دار و همچنین کانی های اکسیدی مس دار و کانی های کربناتی مس همچون مالاکیت و آزوریت در همراهی با اکسیدهای آهن چون هماتیت،گوتیت و لیمونیت می باشد که در این ناحیه بیشتر به صورت رگه ای و پراکنده است . بررسی روند ناحیه بندی بافتی در مناطق مینرالیزه رخساره سیلیسی کانسار خارستان،نشانگر عدم حضور واحد کوارتز کلوفرمی به عنوان مهمترین رخساره بافتی برای میزبانی ذخایر طلا و فلزات ناب می باشد. مقایسه ذخایر کوئینزلند(استرالیا) با کانسار خارستان موید وجود شواهد بافتی مناسب دال بر غنی شدگی هیپوژنیک فلرات پایه است که با توجه به انطباق این موضوع با نتایج حفاری های به عمل آمده توسط شرکت ملی مس،احتمال حضور اقتصادی عناصر ni,zn,pb,cu قابل توجه به نظر میرسد.